THÁNG 5
DÀNH RIÊNG TÔN KÍNH ĐỨC MARIA
Theo chương trình của Chúa Quan Phòng…
Ngài trở nên Mẹ cao trọng của Đấng Cứu Chuộc thần linh[1]
PHÂN BIỆT TÔN KÍNH VÀ TÔN THỜ
Có sự khác biệt tự bản chất giữa “tôn kính” và “tôn thờ”:
Khi Giáo Hội nhìn nhận sự thánh thiện của một vị thánh và tuyên phong vị đó như là mẫu gương độc đáo được đề ra cho một thời kỳ nhất định nào, qua đời sống Kitô hữu và gương sáng cụ thể của vị đó, để dạy cho người khác cách hiểu, yêu mến Chúa và sống đời sống Kitô giáo. Việc đó được gọi là “tôn kính”, dành cho các Thánh.
Còn Tôn thờ (hay thờ phượng) là dành riêng cho Thiên Chúa: Chúa Ba Ngôi, hay từng Ngôi một: Chúa Cha, Chúa Con (Ngôi Lời nhập thể) và Chúa Thánh Thần.
Tuy nhiên, phẩm tính mà người ta nhìn nhận có nơi một vị Thánh như đáng noi gương, luôn là một ân huệ của ân sủng Thiên Chúa ban, nên xét cho cùng, việc tôn kính các thánh đồng thời cũng là ca ngợi và tôn vinh chính Thiên Chúa.
ĐẶC TÍNH CỦA VIỆC TÔN KÍNH ĐỨC MARIA
- Đức Trinh Nữ Maria, có vị trí độc nhất trong lịch sử cứu độ: được chọn làm Mẹ Thiên Chúa qua việc sinh ra Chúa Giêsu, Ngôi Lời nhập thể. Mẹ gần gũi mật thiết với Thiên Chúa hơn bất cứ thụ tạo nào khác, nên ta phải tôn kính ngài cách đặc biệt. Việc tôn kính này được gọi là “biệt kính”, trổi vượt hơn việc tôn kính các Thánh, tuy vẫn khác với việc tôn thờ Thiên Chúa Ba Ngôi. Việc tôn kính này có nền tảng trong Kinh Thánh, như chính Đức Maria đã nói tiên tri về mình: “Từ nay, hết mọi đời, sẽ khen tôi diễm phúc”.[2]
- Do vị trí của Đức Maria trong kế hoạch cứu độ, việc tôn kính ngài cách minh nhiên, ở một mức độ nhiều hay ít, là một biểu hiện thiết yếu của đời sống Kitô giáo. Ta không được quên rằng việc tôn sùng Đức Maria không phải là một thực hành tùy ý, nhưng là thành phần thuộc bản chất của việc phụng tự Kitô giáo[3]. Việc tôn kính này không phải là một việc đạo đức hay sùng mộ tùy nghi, như kính thánh Martinô, Antôn, Vinh Sơn…mà đứng trên một bình diện khác hẳn, do vị trí đặc biệt của mẹ Thiên Chúa trong đời sống của con người.
- Khi tôn kính Đức Maria, chúng ta tôn vinh hồng ân của Thiên Chúa, lòng nhân từ vô biên và ưu ái tuyệt đối Người dành cho Mẹ trong số tất cả các thụ tạo. Vì vậy, xét cho cùng việc tôn sùng Đức Maria hướng về Thiên Chúa và hoàn tất trong tâm tình thờ phượng và tạ ơn đối với Đấng là nguồn mạch mọi sự trọn lành, là gắn bó với tâm tình tạ ơn và thờ phượng của chính Mẹ.
- Trên đồi Golgotha, Đức Kitô đã trăn trối thân mẫu Người cho người môn đệ. Vai trò của Đức Maria là một ân ban cho từng người. Đức Kitô trao Gioan cho Đức Maria, từ đó bắt đầu sự dâng hiến đặc biệt của loài người cho Mẹ Đức Kitô[4]: người môn đệ được giao cho phận vụ làm con Đức Maria, nói lên mối tương quan mật thiết giữa người con với mẹ mình. Khi phó thác bản thân với tình con thảo cho Đức Maria, người Kitô hữu tiếp rước Đức Maria vào sản nghiệp riêng của mình nghĩa là đưa Mẹ vào đời sống thiêng liêng của mình, vào chính đời sống người Kitô hữu của mình. Điều đó là thành phần của lý tưởng đời sống Kitô giáo và đáp lại lời mời gọi của Chúa: “Đức Maria đã cộng tác cách rất đặc biệt vào công trình của Đấng cứu thế… để tái lập sự sống siêu nhiên cho các linh hồn. Bởi vậy trên bình diện ân sủng, ngài thật là Mẹ chúng ta”[5]
- Thánh nữ Louise de Marillac, đồng sáng lập Tu hội Nữ Tử Bác Ái Vinh Sơn, đã xác tín lý tưởng đời sống Kitô giáo tốt đẹp này, nên ngài đã công khai thân thưa với Đức Mẹ: “Lạy Mẹ, con thuộc về Mẹ để được thuộc về Chúa nhiều hơn”, truyền dạy các con cái của mẹ phải hết lòng yêu mến Đức Maria và tha thiết nài xin để Người trở nên Mẹ Duy Nhất của Tu Hội Nữ Tử Bác Ái.
“Lạy Mẹ, con thuộc về Mẹ để được thuộc về Chúa nhiều hơn”
[1] X. GH 61
[2] Lc 1, 48
[3] X. Thánh Giáo Hoàng Phaolô VI, Tông huấn “Tôn sùng Đức Maria”, số 56 + 58
[4] X. Ga 19, 27
[5] GH 61
