VỊ TÔNG ĐỒ NGƯỜI NGHÈO
BỔN MẠNG CÁC TỔ CHỨC TỪ THIỆN BÁC ÁI[1]
Lễ mừng hằng năm: 27.9
Có lẽ Vinh Sơn Phaolô là một trong những vị thánh được viết tiểu sử nhiều nhất. Đã có trên 1.500 tiểu sử thánh Vinh Sơn, nhưng chất lượng lại không cân xứng với số lượng. Đa số các tác phẩm đã được biên soạn vào những dịp đặc biệt, như để mừng các bách chu niên ngày sinh, ngày qua đời hay ngày phong thánh của ngài, và nhắm đến những độc giả đa tạp, thuộc đủ mọi thành phần.[2]
Nhân dịp đại lễ mừng ngày cha Vinh Sơn được Chúa triệu hồi về thiên quốc, cách đây 359 năm, sau khi đã hoàn tất sứ mạng trên dương thế. Chúng ta dành cho ngài một thoáng nhìn mỗi ngày, trong 7 ngày, chiêm ngắm những kỳ công Chúa đã thực hiện theo dòng thời gian, dùng quyền năng và lòng thương xót của Ngài để biến đổi một cậu bé chăn súc vật-một người trẻ đầy tham vọng, đến một linh mục trẻ tuổi gặp nhiều gian nan thử thách, đến một cha xứ hạnh phúc, một linh mục gia sư cho một gia đình quí tộc. Từ nơi đây, ngài khám phá ra cái nghèo khổ thiêng liêng của giáo dân và tình trạng dốt nát của hàng giáo sĩ.
Cha chỉ thật sự bình an khi quyết định dành cả cuộc đời cho Thiên Chúa sử dụng để phục vụ người nghèo. Ước mơ riêng của ngài và gia đình khi xưa đã tan theo mây khói, nhường chỗ cho kế hoạch của thiên chúa. Vâng, từ khúc quanh cuộc đời này, cha Vinh Sơn đi vào con đường của Thiên Chúa là phải có Hội Các Bà Bác Ái, Tu Hội Truyền Giáo và Tu Hội Nữ Tử Bác Ái để phục vụ người nghèo về thể xác và tinh thần trong Giáo Hội. Ngài đã trở thành vị Thánh Tông Đồ của Lòng Thương Xót.
Nào chúng ta lên đường, lần theo từng bước chân của Vinh Sơn Phaolô!
Bước 1: VINH SƠN PHAOLÔ
MỘT CẬU BÉ CHĂN SÚC VẬT- MỘT SINH VIÊN CHỦNG SINH
ĐẦY THAM VỌNG
Vinh Sơn Phaolô sinh ngày 24.4.1581 tại làng Pouy, gần thành Dax, trong miền Landes, nước Pháp. Là con thứ ba trong 6 anh chị em, 4 trai và 2 gái. Cha mẹ là ông bà Jean DEPAUL và Bertrande de MORAS, một gia đình nông dân nghèo vật chất dù rất cần cù lao động, nhưng giầu đạo đức, một nền đạo đức đơn sơ, hồn nhiên và sâu sắc; như phần đông các gia đình của miền này vào thời ấy.
Chính trong môi trường gia đình và xã hội này mà Vinh Sơn đã được nuôi dạy, tiêu hóa và lớn lên trong suốt 15 năm đầu đời. Ngay từ nhỏ cậu đã phải dầm mưa dãi nắng ngoài đồng để chăn nuôi đàn súc vật của gia đình gồm bò, cừu và heo, tùy theo mùa vụ và hoàn cảnh. Chính nhờ bầu khí thiên nhiên trong lành này mà cậu bé Vinh Sơn lớn lên về thể xác với những đức tính nhân bản và siêu nhiên: sức khỏe tốt, tâm hồn bình dị, mộc mạc nhưng rất thực tiễn và cương nghị; đời sống đức tin đơn sơ nhưng bén rễ sâu vào Thiên Chúa.
Cha mẹ của Vinh Sơn nhận ra sự thông minh đặc biệt của người con thứ ba này, có thể tiến thân và giúp đỡ gia đình sau này, nên đã có một quyết định táo bạo là bán một cặp bò, tất cả gia tài của gia đình, để cho Vinh Sơn ăn học[3]. Vinh Sơn lúc đó cũng ước mơ như cha mẹ cậu. Điều này thật bình thường vào thời đó. Sau này trong lá thư vinh sơn gửi mẹ vào tháng 02.1610 chứng tỏ rõ ràng mục tiêu này của Vinh Sơn là muốn trở thành linh mục, có được bổng lộc khá giả, cha có thể về quê sống ung dung bên cạnh cha mẹ.
Thế là lên 15 tuổi, cậu bé chăn súc vật từ giã gia đình và bầy bò, dê, cừu…lên thành phố đi học. Dax là một thành phố cổ kính với nhiều vết tích của thời Rôma, có nhà thờ chính tòa kiểu Gô-tích và những dẫy phố với nhiều cửa hàng…
Vốn thông minh lại chăm chỉ học hành, Vinh Sơn đạt kết quả rất tốt trong việc học tập: “Là một học sinh xuất sắc, lại có hạnh kiểm tốt, ăn ở nghiêm trang đúng đắn trong một gia đình có thế giá, khiến giáo quyền trao ban cho ngài chức cắt tóc và các chức nhỏ ngày 20.12.1596, khi ngài mới mười lăm tuổi rưỡi”.[4] Từ năm 1597, Vinh Sơn bắt đầu học thần học tại đại học Toulouse, không lâu sau đó đậu tú tài thần học.
Con đường tiến chức của Vinh Sơn thật nhanh chóng. Tháng 9.1598 chịu chức phụ phó tế; 3 tháng sau chịu chức phó tế tại nhà thờ chính tòa Tarbes. Ngày 23.9.1600, lúc mới mười chín tuổi rưỡi, Vinh Sơn được một Giám Mục cao niên, đang sống tách biệt trong lâu đài Château-l’Evêque của ngài truyền chức linh mục cho. Vị Giám Mục này đã qua đời một tháng sau đó.
(Còn tiếp)
[1] ĐTC Lêô XIII, ngày 02.5.1885, đặt Thánh Vinh Sơn làm quan thày mọi tổ chức từ thiện bái ái trong GH và ngoài GH.
[2] Bernard PUJO, Vinh Sơn Phaolô người tiên phong, TU HỘI TGVS 2018, trang 3
[3] Xem Abelly, quyển 1, chương 1, trang 8
[4] Bernard PUJO, Vinh Sơn Phaolô người tiên phong, TU HỘI TGVS 2018, trang 16